TSK RÜTBE VE TERFİ SİSTEMİ VERİMLİ Mİ?
Serkan YILMAZ
Yangın,KBRN Uzmanı
Acil Durum Danışmanı
Şanlı ordumuzun Türk Askeri olarak yaşamayı benimsemiş, kahramanca ve fedakârca, vatanını milletini canından çok seven, görevini layığı ile yapan şehit, gazi, görevde veya emekli, erinden generaline kadar, milletinin menfaatini önde tutan kahraman askerlerimizi hariç tutarak sistemsel bir sorunu objektif şekilde incelemekte fayda vardır.
- Sistematik terfi, kendi içinde zekâları öğütüp, doğuştan askeri yeteneğe sahip cevherleri yok sayıyor olabilir mi?
- Sistematik terfi, sadece askeri okul bitirdiği için kişilere, gerek astsubay ve gerekse subay olarak çeşitli rütbelerde mevki ve makam hediye ediyor olabilir mi?
- Çağın gerekleri ve insani gelişim hakkı kapsamında her asker kişinin, hak edişine dayanarak aynı özlük haklarına ulaşmasının yolu açılmalı mıdır?
- Değişen çağa ayak uydurmak adına, Silahlı kuvvetlerimizi daha üst seviyelere taşıyacak köklü değişiklikler yapmanın fayda sağlamayacağı söylenebilir mi?
- Üstün beceri ve hizmet anlayışı sahibi asker seçmenin gerçekçi yolu, liseden sonra 3 saatlik bir sınav mı olmalıdır?
- Müthiş bir komutan olabilecek bir gencimize, belki de sınav günü heyecan, hastalık, kötü geçen bir gün vs vs sebep ile emsalinden sadece bir tık düşük puan alması durumunda senin becerin bu, sen astsubay olarak yaşayacaksın diyerek sınır koymak ne kadar adil bir seçme sistemidir?
- Yüksek rütbelere yüksek becerili asker seçmek için, süreci 3 saatlik bir sınav ve okuduğu okula sıkıştırmak yerine, askerlik geleneğine baş koymuş kişilere aynı üst seviye eğitimi vererek, kendini ispatını zamana yayarak, seçilenlerin içinden en seçkinlerin kendini göstermesine imkân vermek daha akılcı değil midir?
- Hemşire olarak göreve başlayan bir kamu çalışanı, tıp fakültesini bitirdiği takdirde doktor olarak atanabilirken, mesleğe polis memuru olarak başlayan ve ilgili fakülteleri bitiren kamu çalışanı, emniyet müdürü, kaymakam ve vali olabilirken, silahlı kuvvetlerde zümre belirleyerek senin en fazla gelebileceğin makam bu şeklinde sınır koymak ne kadar adil bir terfi sistemidir? İnsan haklarına uygun mudur?
- Personel kalitesinin yükseltilmesinde, personelin kendi enerjisinin kullanılması, maliyet/ fayda endeksinin en üst seviyeye çıkartılmasını sağlamaz mı?
TSK yapısında sadece üstün kişisel gelişime dayalı terfi sistemini getirecek köklü bir reform, nice savaşlar kazanmış şanlı ordumuzu, daha az zamanda daha üst seviyeye taşıyacaktır.
Mevcut Sistemde Mesleğe başlayan her astsubay çavuş sadece sicil notunu koruyarak, eski bekleme süreleri ile18 sene, yeni bekleme süreleri ile 24 sene sonunda bulunduğu kademenin en üst rütbesi olan astsubay kıdemli başçavuş rütbesine ulaşarak emeklilik gününü beklemektedir. (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf )
Mevcut Sistemde mesleğe başlayan her teğmen sadece sicil notunu koruyarak 23 sene sonunda bulunduğu kademenin en üst rütbesi olan albay rütbesine ulaşarak 28 sene sonunda amiral/general olamaz ise yaş haddinden emeklilik gününü beklemektedir. ( Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf )
Mevcut sistemde Hem subay kademesi hem de astsubay kademesi için bilgi , zeka ve cesaret unsurları terfi için bir noktaya kadar kriter teşkil etmektedir.
Mesleğe adım atan her subay, standart bekleme sürelerini tamamlayarak albay 
, mesleğe adım atan her astsubay standart bekleme sürelerini tamamlayarak astsubay kıdemli başçavuş
rütbesine ve emeklilik imkanına ulaşmaktadır.
TERFİ VE RÜTBE SİSTEMİNDE YAPILABİLECEK DEĞİŞİKLİKLERLE SAĞLANABİLECEK FAYDALAR
Vasat bir çalışma anlayışına sahip, belli yaşa ulaşınca emekli olmanın güzel olacağını düşünen zihin yapısına sahip kişilerin beğenmeyeceği; ANCAK, ait olduğu kurumun hep ileri gitmesine odaklı yaşayan zihin yapısına sahip kişilerin ütopyası gerçek olsa neler kazanılabilir şöyle bir düşünelim.
Başarı ve üstün hizmeti esas alan bir reform uygulandığı takdirde, devletimiz ve kahraman ordumuz adına sağlayacağı başlıca faydalar şöyledir :
Astsubay çavuşluktan başlayıp, general/amiralliğe uzanan, üstün hizmet ve kişisel gelişimi temel alan, yeni oluşturulacak terfi ve personel yapısı ile;
1- Daha elit zekaların, üstün cesaretli askerlerin belli rütbelere mecbur kalmadan genç yaşlarda çok üst rütbelere ulaşmasının yolu açılabilir.
2-Alt rütbede iken tespit ettiği sorunu, yükselerek çözme şansı verilebilir.
3-Üstün özveri ve hizmet gösteren personelin hakkı zamanında teslim edilirken, hiç kimsenin kendini geliştirmeden yükselmesine izin verilmeyebilir.
4- Subay ve astsubaylarda, sistematik terfi ile üstün hizmet gösteremeyeceği makamın teslim edilmesinin önüne geçilebilir. Başarılı olabildiği seviyede hizmet verme hakkı sağlanabilir.
5-Özlük haklarında hem devlet tasarruf edebilir, hem de emsalleri arasında öne çıkan seçkin personel hak ettiği üst özlük haklarına gösterdiği özveri ile doğru orantılı olarak ulaşabilir.
6- Üst rütbedeki yaş ortalaması düşürülebilir ve dinamizm daha da yükseltilebilir.
7- Kahraman ordumuzun canını hiçe sayarak hizmet veren “Mehmet”lerinin her kişisel başarısında, devleti ile birlikte kendisinin de yükselmesi imkanı sağlanabilir.
8- Uygulanacak yeni rütbe ve terfi sistemi ile her personelin terfisini teklif eden komutanı ve teklif gerekçesi, terfi sınavını yapan heyeti, terfisini onaylayan komutanı kayıt altında olması sağlanabilir. Terfi ettiren imzaların, personelin atandığı rütbe ve makamda sorumluluğu olması sağlanabilir.
Bu noktada gelişmiş birçok ordu, bizim tarihimizdeki sistemimize yakın ordu sistemine geçmiştir ve biz kendi tarihimize çok uzakta bir terfi sistemini işletmekteyiz.
Dünyanın bir çok gelişmiş ordusu bekleme süreli terfi sistemini uzun yıllar önce terk etmiştir.
Gelişmiş ordularda 21 yaşında astsubay çavuşluktan başlayıp, 50 yaşında astsubay çavuşluktan emekliliği hak etmiş olan da görmek mümkündür, astsubay çavuşluktan başlayıp 40 yaşında general/amiral rütbesine ulaşan da görmek mümkündür.
Rütbelerde bekleme süresi alt sınırı olmakla birlikte üst bekleme süresi olmamalıdır.
Herkesin beceri ve kabiliyet alanı farklı olabilir. Bu husus aşağılayıcı bir unsur değil, doğanın yapısıdır. Her personel kendi becerisi doğrultusunda yükselebilmelidir. Askerlik mesleğinde komutan olabilmek, en iyiden daha iyi olabilmeyi gerektirir.
Bakınız Mustafa Kemal Atatürk'ün Rütbe Ve Terfi Süreleri
Atatürk’ün Rütbe Yükselme Tarihleri
Teğmen ( 1317-Piyade.8 ) : 10 Şubat 1902
Üsteğmen : 1903
Yüzbaşı (Kurmay) : 11 Ocak 1905
Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) : 20 Haziran 1907
Binbaşı : 27 Kasım 1911
Yarbay : 1 Mart 1914
Albay : 1 Haziran 1915
Mirliva (Tümgeneral) : 1 Nisan 1916
Mevcut rütbe terfi sisteminin avantaj ve dezavantajları aşağıda olduğu gibidir. Bu sebepten dolayı, devletimizin imkanlarının efektif kullanılması şarttır.
ASTSUBAY PERSONELİN KARİYER İLERLEMESİ
MSÜ Astsubay meslek yüksek okulundan mezun olan askeri öğrenciler “astsubay çavuş” rütbesi ile atanarak nasbedilirler.
Asb.Çvş 3 sene hizmet 
Asb.Kd.Çvş. 3 sene hizmet 
Asb.Üçvş. 6 sene hizmet 
Asb.Kd.Üçvş. 6 sene hizmet 
Asb.Bçvş. 6 sene hizmet 
Asb.Kd.Bçvş. 6 sene hizmet / 
(Yaş haddinden emekli olana kadar)
Bekleme süreleri vardır. (bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-78)
Her rütbede bekleme süresini dolduran astsubay personel, sicil ve disiplininde bir sıkıntı bulunmadığı takdirde bir üst rütbeye nasbedilerek görevine devam eder. Bu sistematik bir ilerlemedir.
Astsubaylıktan subaylığa geçiş sınavları açıldığında, komutanının uygun gördüğü ve yeterli sicil notunu taşıyan astsubaylardan başvuru yapanlardan, belli kontenjan dahilinde (bu sayı çok kısıtlıdır) başarılı olanlar Teğmen rütbesi ile subaylığa nasbedilir ve buradan daha üst kademelere doğru mesleğine devam eder.
AVANTAJLARI
Standart olarak işleyen bir sistematik vardır
DEZAVANTAJLAR
Dezavantajları 2 başlık altında ele almalıyız
a- Sistem için dezavantajlar
b- Personel için dezavantajları
a- Sistem için dezavantajlar
- Okuldan mezun olan her astsubay, sadece disiplin kurallarına uyarak ya da mesleğin teknik ve etik kurallarına hakim olacak şekilde kendini yetiştirmiş değilse bile, sadece kenarda durarak (işin içine elini sokmazsan, iş ters gittiğinde sorumlusu sen olmazsın anlayışı ile) astsubaylığın en üst rütbesi olan Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesine ulaşmakta, mahiyetindeki er erbaş ve alt rütbeli personele emir komuta etmekte ve emekliliğe rahatlıkla ulaşabilme imkanı vardır.
- Aynı branşta çok sayıda değişik rütbelerde personel bulunması sebebi ile günün değişim gereklerini takip ederek kendini geliştirmese dahi, astsubaylığın en üs rütbesi olan Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesine ve emekliliğe rahatlıkla ulaşabilme imkanı vardır.
- Sistem, astsubay çavuşluktan başlayıp, astsubay kıdemli başçavuşlukta sonlanan bir sistem olduğu için, personelin kendisine meslek içinde vizyon geliştirmesini gereksiz kılmaktadır.
- Astsubaylar branş uzmanlığı üzerine mesleklerini icra etmektedirler. Subay seviyesindeki personel işin teori yönüne daha çok hakimdir, ancak sistemler üzerinde ve sahada tatbiki bilgiye, emrindeki astsubay kadar hakim olamayabilir. Bir sorun karşısında, emrindeki rütbeli personel akılcı ve pratik çözüm üretemediği takdirde, birliği her türlü imkansızlıkla uğraştırabilir. Amir pozisyondaki subay da mesleğin tabanından gelmediği için durumu anlayamayabilir.
- Bekleme süresini dolduran her astsubay terfi ettiği için, astsubaylığın son rütbesi olan kıdemli başçavuş rütbesinde yığılma olmaktadır. Bir birliğin çoğunluk personeli kıdemli başçavuş olduğunda hiyerarşik bir karmaşaya sebep olmaktadır.
b- Personel açısından dezavantajlar
Astsubaylardan fakülte mezunu olanlar ve subayların eğitim seviyesi aynı olmasına rağmen;
- Fakülte veya yüksek lisans mezunu ve işinin uzmanı bir astsubay, askerlik hizmetini sadece fakülte mezunu olduğu için asteğmen olarak yapan kişiden emir almak durumunda kalmaktadır.
- Yüksek lisans mezunu veya doktora mezunu astsubay, yüksekokul / fakülte mezunu kendinden kıdemli bir astsubaydan ve fakülte mezunu subaydan emir almak durumunda kalmaktadır.
- Bir astsubayın Astsubay çavuş olarak başlayan meslek kariyeri, astsubay kıdemli başçavuş rütbesinde ve emeklilik ile son bulacaktır. Kişisel ilerlemesinde ne kadar beceri ve tecrübeye sahip olduğunun bir önemi yoktur. Bu sebeple daha iyi sosyal statüye sahip olmak ve kişisel tatmin için istifa ederek sivil hayata dönen çok sayıda astsubay mevcuttur.
- Yüksek lisans, doktora veya bir başka ana dal mezuniyetinin, mesleğine, terfisine ve görev tanımının değişmesine hiç bir faydası yoktur.
- Kendini geliştirecek eğitimler, okullar (tıp, hukuk, mühendislik gibi elit fakülteler dahil), yüksek lisans, doktora, madalya ve başarılar emekli bir kıdemli başçavuş olacağı sonucunu değiştirmeyeceği için bir çok astsubay kendini geliştirme noktasında hevesi kırılmaktadır. Çünkü mevcut sistemde astsubay doktor, astsubay hakim, astsubay yüksek mühendis olmaz ve bu sebeple anılan fakülteleri bitirerek istifa etmek ve sivil hayata geçmek zorunda kalan doktor, avukat, üst düzey yönetici vb çok sayıda astsubay mevcuttur. Bu kişiler kaybedilmiş yetenek ve zekâdır.
- Kendisinden önce mesleğe girmiş olduğu için üst konumunda bulunan, vizyon olarak kendisinden geride bile olsa amir veya komutandan emir ve ceza almak zorunda olmak çok rencide edici bir durumdur. Ama sisteme göre mesleğe önce giren astsubay kıdemlidir, mesleğe subay olarak giren komutandır. Üstün meziyet ve yeteneklere de sahip olsa; bir astsubayın, üstündeki bir personeli geçerek komutan pozisyonuna yükselmesi imkansıza yakın şekilde zordur.
- Yukarıda bahsi geçen konulardan dolayı meslek içi rekabet ve yarış ortamı yoktur.
SUBAY PERSONELİN KARİYER İLERLEMESİ
MSÜ Harp Okulundan mezun olan askeri öğrenciler “Teğmen” rütbesi ile atanarak naspedilirler.
Teğmen 3 sene hizmet 
Üsteğmen 6 sene hizmet 
Yüzbaşı 6 sene hizmet 
Binbaşı 5 sene hizmet 
Yarbay 3 sene hizmet 
Albay 5 sene hizmet / (Amiral/ general rütbesine terfi veya emekli olana kadar)
Bekleme süreleri vardır. (bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-30)
Her rütbede bekleme süresini dolduran subay personel, sicil ve disiplininde bir sıkıntı bulunmadığı takdirde bir üst rütbeye nasbedilerek görevine devam eder. Bu sistematik bir ilerlemedir.
AVANTAJLARI
Standart olarak işleyen bir sistematik vardır
DEZAVANTAJLAR
Dezavantajları 2 başlık altında ele alabiliriz
-
- Sistem için dezavantajlar
- Personel için dezavantajlar
Sistem için dezavantajlar
- Okuldan mezun olan her teğmen, sadece disiplin kurallarına uyarak, ortalama sicil notunu koruyarak subaylığın en üst rütbesi olan Albay rütbesine ve emekliliğe rahatlıkla ulaşma şansı vardır.
- Astsubaylar branş uzmanlığı üzerine mesleklerini icra etmektedirler. Subay seviyesindeki personel işin teori yönüne daha çok hakimdir, ancak sistemler üzerinde ve sahada tatbiki bilgiye, emrindeki astsubay kadar hakim olamayabilir. Bir sorun karşısında, emrindeki rütbeli personel akılcı ve pratik çözüm üretemediği takdirde birliği her türlü imkansızlıkla uğraştırabilir. Amir pozisyondaki subay da mesleğin tabanından gelmediği için durumu anlayamayabilir.
- Üstün hizmet anlayışına sahip genç bir subayın, etkili rütbe ve makama ulaşması için terfi sürelerini beklemesi gerekmektedir. Bu da devletimizin zaman kaybetmesine neden olmaktadır.
Personel için dezavantajlar
- Askerlik hizmetini asteğmen olarak yapanlar Askerlik hizmeti esnasında veya terhisini müteakip muvazzaf subaylığa geçirilmesi uygun görülenler, subaylığa nasıp onayı tarihinden geçerli olarak muvazzaf subay nasbedilirler. Bunların askerlik hizmetinde geçen süreleri nasıp tarihine eklenerek bekleme süresinden sayılır (olumsuzluk yok) (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-35e)
- Teğmen rütbesi ile göreve başlayan personel, kişisel gelişimi adına yaptığı yüksek lisans, doktora vb harici ve dahili eğitimlerin hepsinin karşılığını 1er sene erken terfi olarak alır.(olumsuzluk yok)
- Üstün başarı gösteren üsteğmen, yüzbaşı ve binbaşılar 1 yıl erken terfi alır. (olumsuzluk yok) (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-31-c madde 32-a)
- Buraya kadar olan noktada astsubaylar için bahsettiğimiz kişisel gelişim planlaması adına dezavantajlar ve olumsuzluklar subaylar için görülmemektedir. TSK Personel kanunu, subaylar için hak kaybı olmayacak şekilde düzenlenmiştir.
- Buradaki tek dezavantaj, gösterdiği başarının veya tamamladığı eğitimin niteliği fark etmeksizin sadece 1 sene erken terfi alır.
GELİŞMİŞ BAZI ORDULARDAKİ TERFİ SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
(En Yakın Sistem Amerikan Ordusu Terfi Sisteminde işleyiş kabaca şöyledir)
Bu tür bir sistemde asker kişiler yeteneklerinin el verdiği kadar kazanabildiği rütbeden emekli olurken, kişisel gelişime açık ve daha keskin öngörü sahibi personel, standart sistemden daha kısa sürede en üst rütbelere ulaşabilmektedir.
Böyle bir sistem hayata geçirilirse, 50 yaşında Astsubay Çavuş rütbesinde emekliliğe hak kazanan askeri personeli görmek mümkün olduğu gibi, 42 yaşında Amiral / General görmek de mümkün olur. Üstün yetenek sahibi asker kişiler daha uzun sürelerle Amiral / General rütbesi ile devletine hizmet etme şansına sahip olur.
Er : Lise mezunu olmak şartı ile mecburi askerlik hizmeti veya sözleşmeli olarak mesleğe dahil olabilir.
Onbaşı : Yüksekokul mezunu olma şartı ile Mecburi askerlik hizmeti veya sözleşmeli olarak mesleğe dahil olabilir.
Askeri okul mezunu olmadığı için bu rütbeden yukarı çıkma şansı yoktur. Terfi işlemleri erden başlayarak çavuşa kadar er sistemi içinde değerlendirilebilir.
Eğitim ve bilgi çağında milyon dolarlık sistemlerin sorumluluğunu taşıyan, kullanan ve bakımlarını yapan astsubayların yüksekokul mezunu olması akıl alır bir durum değildir. Astsubay olan personel daha sonra kendi imkanları ile fakülte mezunu olmak için çaba harcamaktadır. Tüm askeri personel aynı eğitim basamaklarından geçmelidir.
- Milli Savunma Üniversitesine katılan her askeri öğrenci, hem branş hem fakülte eğitimi alarak ASTSUBAY ÇAVUŞ rütbesi ile TSK’nde göreve başlamalıdır.
- Rütbelerde bekleme süresi alt sınırı olmakla birlikte üst bekleme süresi olmamalıdır.
- En az yeni rütbe alt bekleme süresince görevini icra ederek terfi sınavlarına girmeye hak kazananlar terfi sınavlarına girme talebini dilekçe ile komutanlığına bildirerek terfi sırasına katılmalıdır.
- Her rütbede en az bekleme süresinin ilk yılında dahi olsa Madalya alanlar, Taltif edilenler, doktora vb üst eğitim kademelerini tamamlayanlar, dilekçe vererek terfi sınavlarına girmeye hak kazanmalıdır.
- Komutanlık, hak kazanan personel ile ilgili teklifini üst makama sunmalı, terfi sınavına katılmasını uygun görmüyorsa bunu da yazılı olarak hem personele hem de bağlı olduğu kuvvet komutanlığına bildirmelidir.
- Bekleme süresini tamamlayanlar ve madalya/taltif alanlar arasından terfi sınavında sıralamaya girerek başarılı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilmelidir. (belirlenecek ihtiyaç kadrosu kadar)
- Sınavda başarılı olamayanlar kendisi için 2(iki) sene sonraki sınav sürecine kadar aynı rütbedeki görevine devam etmeli, süre sonunda yine dilekçe vererek terfi sınavına isteğini yenilemelidir.
- Son yaş sınırında hangi rütbeye kadar yükselebildiyse, o rütbe ve özlük hakları ile emekliye sevk edilmelidir.
- Astsubay çavuş olarak mesleğe başlayarak Yüzbaşı rütbesine kadar terfi eden ve akademiyi bitirerek başarı gösterenler, Binbaşı rütbesine terfi ile amiral ve general kademesine yükselmeye hak kazanacak KURMAY SUBAY olmalıdır.
- Akademiyi bitiremeyip kurmay olamayanlar bulunduğu rütbeden mesleğine devam etmelidir.
- Akademiden mezun olmayan personel için Amiral/ general olma şansı olmamalı, ancak; mesleğe astsubay çavuş rütbesinde katılmış her personelin, akademi eğitimine katılma ve amiral / general olabilme hakkı açık olmalıdır.
- Hangi rütbeye kaç personelin terfi edeceği, kadro ihtiyacına göre Yüksek Askeri Şura (Y.A.Ş) tarafından belirlenmelidir.
|
Rütbeler |
Örnek Sistemde En az Rütbe bekleme Süresi |
(Mevcut) Standart Rütbe Bekleme Süresi |
|
Asb.Çavuş |
2 sene |
3 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Çavuş |
//BU RÜTBE YOK// |
3 sene (Standart) |
|
Asb.Üst Çavuş |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Üst Çavuş |
// BU RÜTBE YOK // |
6 sene (Standart) |
|
Asb. Başçavuş |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Başçavuş |
// BU RÜTBE YOK// |
Emekliliğe kadar |
|
Teğmen |
2 sene |
3 sene (Standart) |
|
Üsteğmen |
// BU RÜTBE YOK// |
6 sene (Standart) |
|
Yüzbaşı |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Binbaşı |
3 sene |
5 sene (Standart) |
|
Yarbay |
3 sene |
3 sene (Standart) |
|
Albay |
3 sene |
Emekli veya general/amiral |
|
Toplam Süre |
19 senede general/ amiral adayı |
Asb. Emeklilik 30+ sene. -------------------Sb. 30+ sene Emekli veya general/amiral adayı |
|
21 yaşında astsubay çavuş olan, 40 yaşında mesleğin her kademesinde tecrübe kazanmış olarak General / Amiral adayı olabilir |
21 yaşında asb.çvş 51 yaşında emekli /////////////// 21 yaşında teğmen 51 yaşında Albay / emekli Albay/ Amiral / general adayı |
|
|
General / Amiral |
YÜKSEK ASKERİ ŞURA |
YÜKSEK ASKERİ ŞURA |
TSK RÜTBE VE TERFİ SİSTEMİ VERİMLİ Mİ?
Serkan YILMAZ
Yangın,KBRN Uzmanı
Acil Durum Danışmanı
Şanlı ordumuzun Türk Askeri olarak yaşamayı benimsemiş, kahramanca ve fedakârca, vatanını milletini canından çok seven, görevini layığı ile yapan şehit, gazi, görevde veya emekli, erinden generaline kadar, milletinin menfaatini önde tutan kahraman askerlerimizi hariç tutarak sistemsel bir sorunu objektif şekilde incelemekte fayda vardır.
- Sistematik terfi, kendi içinde zekâları öğütüp, doğuştan askeri yeteneğe sahip cevherleri yok sayıyor olabilir mi?
- Sistematik terfi, sadece askeri okul bitirdiği için kişilere, gerek astsubay ve gerekse subay olarak çeşitli rütbelerde mevki ve makam hediye ediyor olabilir mi?
- Çağın gerekleri ve insani gelişim hakkı kapsamında her asker kişinin, hak edişine dayanarak aynı özlük haklarına ulaşmasının yolu açılmalı mıdır?
- Değişen çağa ayak uydurmak adına, Silahlı kuvvetlerimizi daha üst seviyelere taşıyacak köklü değişiklikler yapmanın fayda sağlamayacağı söylenebilir mi?
- Üstün beceri ve hizmet anlayışı sahibi asker seçmenin gerçekçi yolu, liseden sonra 3 saatlik bir sınav mı olmalıdır?
- Müthiş bir komutan olabilecek bir gencimize, belki de sınav günü heyecan, hastalık, kötü geçen bir gün vs vs sebep ile emsalinden sadece bir tık düşük puan alması durumunda senin becerin bu, sen astsubay olarak yaşayacaksın diyerek sınır koymak ne kadar adil bir seçme sistemidir?
- Yüksek rütbelere yüksek becerili asker seçmek için, süreci 3 saatlik bir sınav ve okuduğu okula sıkıştırmak yerine, askerlik geleneğine baş koymuş kişilere aynı üst seviye eğitimi vererek, kendini ispatını zamana yayarak, seçilenlerin içinden en seçkinlerin kendini göstermesine imkân vermek daha akılcı değil midir?
- Hemşire olarak göreve başlayan bir kamu çalışanı, tıp fakültesini bitirdiği takdirde doktor olarak atanabilirken, mesleğe polis memuru olarak başlayan ve ilgili fakülteleri bitiren kamu çalışanı, emniyet müdürü, kaymakam ve vali olabilirken, silahlı kuvvetlerde zümre belirleyerek senin en fazla gelebileceğin makam bu şeklinde sınır koymak ne kadar adil bir terfi sistemidir? İnsan haklarına uygun mudur?
- Personel kalitesinin yükseltilmesinde, personelin kendi enerjisinin kullanılması, maliyet/ fayda endeksinin en üst seviyeye çıkartılmasını sağlamaz mı?
TSK yapısında sadece üstün kişisel gelişime dayalı terfi sistemini getirecek köklü bir reform, nice savaşlar kazanmış şanlı ordumuzu, daha az zamanda daha üst seviyeye taşıyacaktır.
Mevcut Sistemde Mesleğe başlayan her astsubay çavuş sadece sicil notunu koruyarak, eski bekleme süreleri ile18 sene, yeni bekleme süreleri ile 24 sene sonunda bulunduğu kademenin en üst rütbesi olan astsubay kıdemli başçavuş rütbesine ulaşarak emeklilik gününü beklemektedir. (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf )
Mevcut Sistemde mesleğe başlayan her teğmen sadece sicil notunu koruyarak 23 sene sonunda bulunduğu kademenin en üst rütbesi olan albay rütbesine ulaşarak 28 sene sonunda amiral/general olamaz ise yaş haddinden emeklilik gününü beklemektedir. ( Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf )
Mevcut sistemde Hem subay kademesi hem de astsubay kademesi için bilgi , zeka ve cesaret unsurları terfi için bir noktaya kadar kriter teşkil etmektedir.
Mesleğe adım atan her subay, standart bekleme sürelerini tamamlayarak albay , mesleğe adım atan her astsubay standart bekleme sürelerini tamamlayarak astsubay kıdemli başçavuş rütbesine ve emeklilik imkanına ulaşmaktadır.
TERFİ VE RÜTBE SİSTEMİNDE YAPILABİLECEK DEĞİŞİKLİKLERLE SAĞLANABİLECEK FAYDALAR
Vasat bir çalışma anlayışına sahip, belli yaşa ulaşınca emekli olmanın güzel olacağını düşünen zihin yapısına sahip kişilerin beğenmeyeceği; ANCAK, ait olduğu kurumun hep ileri gitmesine odaklı yaşayan zihin yapısına sahip kişilerin ütopyası gerçek olsa neler kazanılabilir şöyle bir düşünelim.
Başarı ve üstün hizmeti esas alan bir reform uygulandığı takdirde, devletimiz ve kahraman ordumuz adına sağlayacağı başlıca faydalar şöyledir :
Astsubay çavuşluktan başlayıp, general/amiralliğe uzanan, üstün hizmet ve kişisel gelişimi temel alan, yeni oluşturulacak terfi ve personel yapısı ile;
1- Daha elit zekaların, üstün cesaretli askerlerin belli rütbelere mecbur kalmadan genç yaşlarda çok üst rütbelere ulaşmasının yolu açılabilir.
2-Alt rütbede iken tespit ettiği sorunu, yükselerek çözme şansı verilebilir.
3-Üstün özveri ve hizmet gösteren personelin hakkı zamanında teslim edilirken, hiç kimsenin kendini geliştirmeden yükselmesine izin verilmeyebilir.
4- Subay ve astsubaylarda, sistematik terfi ile üstün hizmet gösteremeyeceği makamın teslim edilmesinin önüne geçilebilir. Başarılı olabildiği seviyede hizmet verme hakkı sağlanabilir.
5-Özlük haklarında hem devlet tasarruf edebilir, hem de emsalleri arasında öne çıkan seçkin personel hak ettiği üst özlük haklarına gösterdiği özveri ile doğru orantılı olarak ulaşabilir.
6- Üst rütbedeki yaş ortalaması düşürülebilir ve dinamizm daha da yükseltilebilir.
7- Kahraman ordumuzun canını hiçe sayarak hizmet veren “Mehmet”lerinin her kişisel başarısında, devleti ile birlikte kendisinin de yükselmesi imkanı sağlanabilir.
8- Uygulanacak yeni rütbe ve terfi sistemi ile her personelin terfisini teklif eden komutanı ve teklif gerekçesi, terfi sınavını yapan heyeti, terfisini onaylayan komutanı kayıt altında olması sağlanabilir. Terfi ettiren imzaların, personelin atandığı rütbe ve makamda sorumluluğu olması sağlanabilir.
Bu noktada gelişmiş birçok ordu, bizim tarihimizdeki sistemimize yakın ordu sistemine geçmiştir ve biz kendi tarihimize çok uzakta bir terfi sistemini işletmekteyiz.
Dünyanın bir çok gelişmiş ordusu bekleme süreli terfi sistemini uzun yıllar önce terk etmiştir.
Gelişmiş ordularda 21 yaşında astsubay çavuşluktan başlayıp, 50 yaşında astsubay çavuşluktan emekliliği hak etmiş olan da görmek mümkündür, astsubay çavuşluktan başlayıp 40 yaşında general/amiral rütbesine ulaşan da görmek mümkündür.
Rütbelerde bekleme süresi alt sınırı olmakla birlikte üst bekleme süresi olmamalıdır.
Herkesin beceri ve kabiliyet alanı farklı olabilir. Bu husus aşağılayıcı bir unsur değil, doğanın yapısıdır. Her personel kendi becerisi doğrultusunda yükselebilmelidir. Askerlik mesleğinde komutan olabilmek, en iyiden daha iyi olabilmeyi gerektirir.
Bakınız Mustafa Kemal Atatürk'ün Rütbe Ve Terfi Süreleri
Atatürk’ün Rütbe Yükselme Tarihleri
Teğmen ( 1317-Piyade.8 ) : 10 Şubat 1902
Üsteğmen : 1903
Yüzbaşı (Kurmay) : 11 Ocak 1905
Kolağası (Kıdemli Yüzbaşı) : 20 Haziran 1907
Binbaşı : 27 Kasım 1911
Yarbay : 1 Mart 1914
Albay : 1 Haziran 1915
Mirliva (Tümgeneral) : 1 Nisan 1916
Mevcut rütbe terfi sisteminin avantaj ve dezavantajları aşağıda olduğu gibidir. Bu sebepten dolayı, devletimizin imkanlarının efektif kullanılması şarttır.
ASTSUBAY PERSONELİN KARİYER İLERLEMESİ
MSÜ Astsubay meslek yüksek okulundan mezun olan askeri öğrenciler “astsubay çavuş” rütbesi ile atanarak nasbedilirler.
Asb.Çvş 3 sene hizmet
Asb.Kd.Çvş. 3 sene hizmet
Asb.Üçvş. 6 sene hizmet
Asb.Kd.Üçvş. 6 sene hizmet
Asb.Bçvş. 6 sene hizmet
Asb.Kd.Bçvş. 6 sene hizmet / (Yaş haddinden emekli olana kadar)
Bekleme süreleri vardır. (bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-78)
Her rütbede bekleme süresini dolduran astsubay personel, sicil ve disiplininde bir sıkıntı bulunmadığı takdirde bir üst rütbeye nasbedilerek görevine devam eder. Bu sistematik bir ilerlemedir.
Astsubaylıktan subaylığa geçiş sınavları açıldığında, komutanının uygun gördüğü ve yeterli sicil notunu taşıyan astsubaylardan başvuru yapanlardan, belli kontenjan dahilinde (bu sayı çok kısıtlıdır) başarılı olanlar Teğmen rütbesi ile subaylığa nasbedilir ve buradan daha üst kademelere doğru mesleğine devam eder.
AVANTAJLARI
Standart olarak işleyen bir sistematik vardır
DEZAVANTAJLAR
Dezavantajları 2 başlık altında ele almalıyız
a- Sistem için dezavantajlar
b- Personel için dezavantajları
a- Sistem için dezavantajlar
- Okuldan mezun olan her astsubay, sadece disiplin kurallarına uyarak ya da mesleğin teknik ve etik kurallarına hakim olacak şekilde kendini yetiştirmiş değilse bile, sadece kenarda durarak (işin içine elini sokmazsan, iş ters gittiğinde sorumlusu sen olmazsın anlayışı ile) astsubaylığın en üst rütbesi olan Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesine ulaşmakta, mahiyetindeki er erbaş ve alt rütbeli personele emir komuta etmekte ve emekliliğe rahatlıkla ulaşabilme imkanı vardır.
- Aynı branşta çok sayıda değişik rütbelerde personel bulunması sebebi ile günün değişim gereklerini takip ederek kendini geliştirmese dahi, astsubaylığın en üs rütbesi olan Astsubay Kıdemli Başçavuş rütbesine ve emekliliğe rahatlıkla ulaşabilme imkanı vardır.
- Sistem, astsubay çavuşluktan başlayıp, astsubay kıdemli başçavuşlukta sonlanan bir sistem olduğu için, personelin kendisine meslek içinde vizyon geliştirmesini gereksiz kılmaktadır.
- Astsubaylar branş uzmanlığı üzerine mesleklerini icra etmektedirler. Subay seviyesindeki personel işin teori yönüne daha çok hakimdir, ancak sistemler üzerinde ve sahada tatbiki bilgiye, emrindeki astsubay kadar hakim olamayabilir. Bir sorun karşısında, emrindeki rütbeli personel akılcı ve pratik çözüm üretemediği takdirde, birliği her türlü imkansızlıkla uğraştırabilir. Amir pozisyondaki subay da mesleğin tabanından gelmediği için durumu anlayamayabilir.
- Bekleme süresini dolduran her astsubay terfi ettiği için, astsubaylığın son rütbesi olan kıdemli başçavuş rütbesinde yığılma olmaktadır. Bir birliğin çoğunluk personeli kıdemli başçavuş olduğunda hiyerarşik bir karmaşaya sebep olmaktadır.
b- Personel açısından dezavantajlar
Astsubaylardan fakülte mezunu olanlar ve subayların eğitim seviyesi aynı olmasına rağmen;
- Fakülte veya yüksek lisans mezunu ve işinin uzmanı bir astsubay, askerlik hizmetini sadece fakülte mezunu olduğu için asteğmen olarak yapan kişiden emir almak durumunda kalmaktadır.
- Yüksek lisans mezunu veya doktora mezunu astsubay, yüksekokul / fakülte mezunu kendinden kıdemli bir astsubaydan ve fakülte mezunu subaydan emir almak durumunda kalmaktadır.
- Bir astsubayın Astsubay çavuş olarak başlayan meslek kariyeri, astsubay kıdemli başçavuş rütbesinde ve emeklilik ile son bulacaktır. Kişisel ilerlemesinde ne kadar beceri ve tecrübeye sahip olduğunun bir önemi yoktur. Bu sebeple daha iyi sosyal statüye sahip olmak ve kişisel tatmin için istifa ederek sivil hayata dönen çok sayıda astsubay mevcuttur.
- Yüksek lisans, doktora veya bir başka ana dal mezuniyetinin, mesleğine, terfisine ve görev tanımının değişmesine hiç bir faydası yoktur.
- Kendini geliştirecek eğitimler, okullar (tıp, hukuk, mühendislik gibi elit fakülteler dahil), yüksek lisans, doktora, madalya ve başarılar emekli bir kıdemli başçavuş olacağı sonucunu değiştirmeyeceği için bir çok astsubay kendini geliştirme noktasında hevesi kırılmaktadır. Çünkü mevcut sistemde astsubay doktor, astsubay hakim, astsubay yüksek mühendis olmaz ve bu sebeple anılan fakülteleri bitirerek istifa etmek ve sivil hayata geçmek zorunda kalan doktor, avukat, üst düzey yönetici vb çok sayıda astsubay mevcuttur. Bu kişiler kaybedilmiş yetenek ve zekâdır.
- Kendisinden önce mesleğe girmiş olduğu için üst konumunda bulunan, vizyon olarak kendisinden geride bile olsa amir veya komutandan emir ve ceza almak zorunda olmak çok rencide edici bir durumdur. Ama sisteme göre mesleğe önce giren astsubay kıdemlidir, mesleğe subay olarak giren komutandır. Üstün meziyet ve yeteneklere de sahip olsa; bir astsubayın, üstündeki bir personeli geçerek komutan pozisyonuna yükselmesi imkansıza yakın şekilde zordur.
- Yukarıda bahsi geçen konulardan dolayı meslek içi rekabet ve yarış ortamı yoktur.
SUBAY PERSONELİN KARİYER İLERLEMESİ
MSÜ Harp Okulundan mezun olan askeri öğrenciler “Teğmen” rütbesi ile atanarak naspedilirler.
Teğmen 3 sene hizmet
Üsteğmen 6 sene hizmet
Yüzbaşı 6 sene hizmet
Binbaşı 5 sene hizmet
Yarbay 3 sene hizmet
Albay 5 sene hizmet / (Amiral/ general rütbesine terfi veya emekli olana kadar)
Bekleme süreleri vardır. (bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-30)
Her rütbede bekleme süresini dolduran subay personel, sicil ve disiplininde bir sıkıntı bulunmadığı takdirde bir üst rütbeye nasbedilerek görevine devam eder. Bu sistematik bir ilerlemedir.
AVANTAJLARI
Standart olarak işleyen bir sistematik vardır
DEZAVANTAJLAR
Dezavantajları 2 başlık altında ele alabiliriz
-
- Sistem için dezavantajlar
- Personel için dezavantajlar
Sistem için dezavantajlar
- Okuldan mezun olan her teğmen, sadece disiplin kurallarına uyarak, ortalama sicil notunu koruyarak subaylığın en üst rütbesi olan Albay rütbesine ve emekliliğe rahatlıkla ulaşma şansı vardır.
- Astsubaylar branş uzmanlığı üzerine mesleklerini icra etmektedirler. Subay seviyesindeki personel işin teori yönüne daha çok hakimdir, ancak sistemler üzerinde ve sahada tatbiki bilgiye, emrindeki astsubay kadar hakim olamayabilir. Bir sorun karşısında, emrindeki rütbeli personel akılcı ve pratik çözüm üretemediği takdirde birliği her türlü imkansızlıkla uğraştırabilir. Amir pozisyondaki subay da mesleğin tabanından gelmediği için durumu anlayamayabilir.
- Üstün hizmet anlayışına sahip genç bir subayın, etkili rütbe ve makama ulaşması için terfi sürelerini beklemesi gerekmektedir. Bu da devletimizin zaman kaybetmesine neden olmaktadır.
Personel için dezavantajlar
- Askerlik hizmetini asteğmen olarak yapanlar Askerlik hizmeti esnasında veya terhisini müteakip muvazzaf subaylığa geçirilmesi uygun görülenler, subaylığa nasıp onayı tarihinden geçerli olarak muvazzaf subay nasbedilirler. Bunların askerlik hizmetinde geçen süreleri nasıp tarihine eklenerek bekleme süresinden sayılır (olumsuzluk yok) (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-35e)
- Teğmen rütbesi ile göreve başlayan personel, kişisel gelişimi adına yaptığı yüksek lisans, doktora vb harici ve dahili eğitimlerin hepsinin karşılığını 1er sene erken terfi olarak alır.(olumsuzluk yok)
- Üstün başarı gösteren üsteğmen, yüzbaşı ve binbaşılar 1 yıl erken terfi alır. (olumsuzluk yok) (Bakınız 6637 sayılı Kanun ile değişik hali TÜRK SİLÂHLI KUVVETLERİ PERSONEL KANUNU https://www.mevzuat.gov.tr/MevzuatMetin/1.5.926-20150327.pdf madde-31-c madde 32-a)
- Buraya kadar olan noktada astsubaylar için bahsettiğimiz kişisel gelişim planlaması adına dezavantajlar ve olumsuzluklar subaylar için görülmemektedir. TSK Personel kanunu, subaylar için hak kaybı olmayacak şekilde düzenlenmiştir.
- Buradaki tek dezavantaj, gösterdiği başarının veya tamamladığı eğitimin niteliği fark etmeksizin sadece 1 sene erken terfi alır.
GELİŞMİŞ BAZI ORDULARDAKİ TERFİ SİSTEMİ NASIL İŞLİYOR?
(En Yakın Sistem Amerikan Ordusu Terfi Sisteminde işleyiş kabaca şöyledir)
Bu tür bir sistemde asker kişiler yeteneklerinin el verdiği kadar kazanabildiği rütbeden emekli olurken, kişisel gelişime açık ve daha keskin öngörü sahibi personel, standart sistemden daha kısa sürede en üst rütbelere ulaşabilmektedir.
Böyle bir sistem hayata geçirilirse, 50 yaşında Astsubay Çavuş rütbesinde emekliliğe hak kazanan askeri personeli görmek mümkün olduğu gibi, 42 yaşında Amiral / General görmek de mümkün olur. Üstün yetenek sahibi asker kişiler daha uzun sürelerle Amiral / General rütbesi ile devletine hizmet etme şansına sahip olur.
Er : Lise mezunu olmak şartı ile mecburi askerlik hizmeti veya sözleşmeli olarak mesleğe dahil olabilir.
Onbaşı : Yüksekokul mezunu olma şartı ile Mecburi askerlik hizmeti veya sözleşmeli olarak mesleğe dahil olabilir.
Askeri okul mezunu olmadığı için bu rütbeden yukarı çıkma şansı yoktur. Terfi işlemleri erden başlayarak çavuşa kadar er sistemi içinde değerlendirilebilir.
Eğitim ve bilgi çağında milyon dolarlık sistemlerin sorumluluğunu taşıyan, kullanan ve bakımlarını yapan astsubayların yüksekokul mezunu olması akıl alır bir durum değildir. Astsubay olan personel daha sonra kendi imkanları ile fakülte mezunu olmak için çaba harcamaktadır. Tüm askeri personel aynı eğitim basamaklarından geçmelidir.
- Milli Savunma Üniversitesine katılan her askeri öğrenci, hem branş hem fakülte eğitimi alarak ASTSUBAY ÇAVUŞ rütbesi ile TSK’nde göreve başlamalıdır.
- Rütbelerde bekleme süresi alt sınırı olmakla birlikte üst bekleme süresi olmamalıdır.
- En az yeni rütbe alt bekleme süresince görevini icra ederek terfi sınavlarına girmeye hak kazananlar terfi sınavlarına girme talebini dilekçe ile komutanlığına bildirerek terfi sırasına katılmalıdır.
- Her rütbede en az bekleme süresinin ilk yılında dahi olsa Madalya alanlar, Taltif edilenler, doktora vb üst eğitim kademelerini tamamlayanlar, dilekçe vererek terfi sınavlarına girmeye hak kazanmalıdır.
- Komutanlık, hak kazanan personel ile ilgili teklifini üst makama sunmalı, terfi sınavına katılmasını uygun görmüyorsa bunu da yazılı olarak hem personele hem de bağlı olduğu kuvvet komutanlığına bildirmelidir.
- Bekleme süresini tamamlayanlar ve madalya/taltif alanlar arasından terfi sınavında sıralamaya girerek başarılı olanlar bir üst rütbeye terfi ettirilmelidir. (belirlenecek ihtiyaç kadrosu kadar)
- Sınavda başarılı olamayanlar kendisi için 2(iki) sene sonraki sınav sürecine kadar aynı rütbedeki görevine devam etmeli, süre sonunda yine dilekçe vererek terfi sınavına isteğini yenilemelidir.
- Son yaş sınırında hangi rütbeye kadar yükselebildiyse, o rütbe ve özlük hakları ile emekliye sevk edilmelidir.
- Astsubay çavuş olarak mesleğe başlayarak Yüzbaşı rütbesine kadar terfi eden ve akademiyi bitirerek başarı gösterenler, Binbaşı rütbesine terfi ile amiral ve general kademesine yükselmeye hak kazanacak KURMAY SUBAY olmalıdır.
- Akademiyi bitiremeyip kurmay olamayanlar bulunduğu rütbeden mesleğine devam etmelidir.
- Akademiden mezun olmayan personel için Amiral/ general olma şansı olmamalı, ancak; mesleğe astsubay çavuş rütbesinde katılmış her personelin, akademi eğitimine katılma ve amiral / general olabilme hakkı açık olmalıdır.
- Hangi rütbeye kaç personelin terfi edeceği, kadro ihtiyacına göre Yüksek Askeri Şura (Y.A.Ş) tarafından belirlenmelidir.
|
Rütbeler |
Örnek Sistemde En az Rütbe bekleme Süresi |
(Mevcut) Standart Rütbe Bekleme Süresi |
|
Asb.Çavuş |
2 sene |
3 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Çavuş |
//BU RÜTBE YOK// |
3 sene (Standart) |
|
Asb.Üst Çavuş |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Üst Çavuş |
// BU RÜTBE YOK // |
6 sene (Standart) |
|
Asb. Başçavuş |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Asb.Kıdemli Başçavuş |
// BU RÜTBE YOK// |
Emekliliğe kadar |
|
Teğmen |
2 sene |
3 sene (Standart) |
|
Üsteğmen |
// BU RÜTBE YOK// |
6 sene (Standart) |
|
Yüzbaşı |
2 sene |
6 sene (Standart) |
|
Binbaşı |
3 sene |
5 sene (Standart) |
|
Yarbay |
3 sene |
3 sene (Standart) |
|
Albay |
3 sene |
Emekli veya general/amiral |
|
Toplam Süre |
19 senede general/ amiral adayı |
Asb. Emeklilik 30+ sene. -------------------Sb. 30+ sene Emekli veya general/amiral adayı |
|
21 yaşında astsubay çavuş olan, 40 yaşında mesleğin her kademesinde tecrübe kazanmış olarak General / Amiral adayı olabilir |
21 yaşında asb.çvş 51 yaşında emekli /////////////// 21 yaşında teğmen 51 yaşında Albay / emekli Albay/ Amiral / general adayı |
|
|
General / Amiral |
YÜKSEK ASKERİ ŞURA |
YÜKSEK ASKERİ ŞURA |